*احکام
1) در رکعت اوّل و دوّم نمازهای واجب یومیه، انسان باید اوّل سوره حمد و بعد از آن یک سورۀ کامل را بخواند.[3]
2) در نمازهای مستحبی خواندن سوره لازم نیست ، هر چند آن نماز بخاطر نذر کردن واجب شده باشد ولی در نمازهای مستحبی خاص ، که در روایات خواندن سوره مخصوصی در آن سفارش شده است (مانند نماز وحشت) اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد باید همان سوره را بخواند.[4]
3) اگر وقت نماز تنگ باشد یا انسان ناچار باشد که سوره را نخواند مثلاً بترسد که اگر سوره را بخواند دچار صدمه مالی و یا جانی شود، نباید سوره را بخواند و اگر در کاری عجله داشته باشد میتواند سوره را نخواند.[5]
4) اگر سوره را عمداً قبل از حمد بخواند نماز باطل است و اگر اشتباهاً سوره را قبل از حمد بخواند در بین آن یادش بیاید باید سوره را رها کند و بعد از خواندن حمد، سوره را از اوّل بخواند.[6]
5) اگر حمد و سوره یا یکی از آنها را فراموش کند و بعد از رسیدن به رکوع بفهمد نماز صحیح است.[7]
6) اگر پیش از آنکه برای رکوع خم شود بفهمد که حمد و سوره را نخوانده باید بخواند و اگر بفهمد سوره را نخوانده فقط باید سوره را بخواند ولی اگر بفهمد حمد تنها را نخوانده باید اول حمد و بعد آز آن دوباره سوره را بخواند و نیز اگر خم شود و پیش از آن به رکوع برسد ، بفهمد حمد و سوره ، یا تنها سوره را نخوانده باید بایستد و به همین دستور عمل کند.[8]
7) دو سورۀ «ضحی» و «انشراح» و همچنین دو سورۀ «فیل» و «قریش» در نماز یک سوره حساب میشود.[9]
8) اگر نمازگزار در نماز واجب یکی از چهار سوره ای را که سجده واجب دارد از روی عمد بخواند نمازش باطل می شود.[10]
9) در نمازهای مستحبی می توان بخشی از یک سوره و یا دو یا چند سوره را قرائت نمود.[11]
10) اگر در نماز غیر از سوره «توحید» و «کافرون» سوره دیگری بخواند تا به نصف نرسیده می تواند رها کند و سوره دیگری بخواند.[12]
11) اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره «توحید» و یا «کافرون» شود نمی تواند آنرا رها کرده و سوره دیگری بخواند.[13]
12) اگر مقداری از سوره را فراموش کند یا از روی ناچاری مثلاً بخاطر تنگی وقت یا دلیل دیگر نشود سوره را اتمام کند می تواند سوره را رها کند و سوره دیگری بخواند ، هر چند که از نصف سوره گذشته باشد و یا اینکه مشغول خواندن سوره «توحید» و یا «کافرون» باشد.[14]
13) بر مردان واجب است تمامی کلمات حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء (حتی حروف آخر کلمات) را با صدای بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخواند.[15]
14) بانوان می توانند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند یا آهسته بخوانند ولی اگر نامحرم صدایشان را بشنود بنابر احتیاط واجب باید حمد و سوره را آهسته بخوانند.[16]
15) اگر در جائیکه باید نماز را بلند بخواند عمداً آهسته بخواند و یا در جائیکه باید آهسته بخواند عمداً بلند بخواند نماز باطل است.[17]
16) اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسأله در جائیکه باید نماز را بلند بخواند آهسته بخواند و یا به عکس ، نمازش صحیح است. اگر بین قرائت حمد و سوره بفهمد اشتباه کرده لازم نیست مقداری را که خوانده دوباره بخواند.[18]
17) معیار در تحقق قرائت قرآنی و سایر اذکار نماز و صحت آن اینستکه ، آنها را طوری بگوید که اگر مانع خارجی مانند سرو صدا و همهمه نباشد صدای خودش را بشنود.[19]
اشاره
الف) معیار در تحقق جهر (صدای بلند) یا اخفات (صدای آهسته) که در مسائل بالا ذکر شده ، ظاهر شدن جوهره صدا و عدم آن می باشد.[20]
ب) واجب است پس از اتمام سوره حمد و قبل از شروع به خواندن بسم الله الرحمن الرحیم ، سوره مد نظر را مشخص نماید (چرا که بسم الله در هر سوره مختص به همان سوره است) و اگر پس از گفتن بسم الله برای شروع کردن یک سوره از خواندن آن سوره منصرف شد باید بسم الله را به نیت سوره دیگر تکرار نماید.[21]